Erken Doğan Bebeklerde Prematüre Retinopatisine Dikkat!

Erken ve düşük doğum tartılı doğan prematüre bebekler, retina damar gelişimi tamamlanmadan doğarlar. Bebek doğduktan sonra damar gelişimi devam eder, ancak anormal damarlar gelişebilir ve sonrasında bu damarlar retinayı kaldırarak dekolmana ve nihayetinde kalıcı görme kaybına neden olabilen prematüre retinopatisine yol açabilirler.

Risk grubuna hangi bebekler girer?

Prematüre retinopatisi erken doğan bebeklerin en önemli sorunlarından biridir ve kalıcı körlüğe sebep olabilir. Düşük doğum tartısı, erken doğum haftası ve oksijen tedavisinin dozu ve süresi prematüre ratinopatisinin oluşmasına sebep olabilecek en önemli risk faktörlerindendir. Diğer risk faktörleri ise kansızlık, sık ve hızlı yapılan kan değişimleri, solunum problemleri, sistemik enfeksiyonlar, akciğerlerin gelişmemesi, kalpte delik bulunması, genetik eğilim, sistemik kortizon kullanımı olarak sıralanabilir. Risk grubuna giren, erken doğan ve düşük doğum tartılı bebeklerin, prematüre retinopatisi açısından takibe alınması gerekir. Gebeliğin 35. haftasından önce doğan, 2000 gr altındaki tüm bebekler risk taşımaktadırlar ve retina damarlanmaları tamamlanana kadar takip edilmelidirler. Prematüre retinopatisi doğumdan sonra en sık 6-8. haftalarda ortaya çıkar. Bu yüzden doğumdan sonraki 4.haftada veya 31-32. doğum haftasında ilk muayene yapılmalıdır. Retina damarlanması tamamlanana kadar retinopatinin evresine göre 1-2 hafta aralarla gözdibi muayenesi tekrarlanmalıdır.

ROP tedavisi nasıl yapılır?

Hastalığın 5 evresi vardır. Evre 1 ve 2 kendiliğinden gerileyebilir. Bu bebekler retina damarlanması tamamlanana kadar, genellikle de doğması gereken haftaya kadar takip edilmelidirler. Evre 3’den itibaren lazer veya göz içi anti VEGF enjeksiyonu tedavisi gerekmektedir. Eğer tedavi yapılmazsa hastalık Evre 4-5 e ilerler, retina geri dönüşümsüz hasara uğrar. Bu evrelerde cerrahi tedavi yapılsa bile başarı oranları düşüktür.

ROP hastalığı görülen bebekler ileride herhangi bir göz problemi yaşayabilirler mi?

ROP hastalığı gerileyen bebeklerin % 55 inde göz problemleri gelişmektedir. Yeni doğanın ilk 1 ayda yapılan göz muayenesi sadece retinopati değil, birçok göz hastalığının da erken teşhis ve tedavisine imkan sağlayacaktır. Ayrıca erken doğan bu bebeklerde kırılma kusurları, miyopi, şaşılık, katarakt, glokom, göz tembelliği gibi göz hastalıklarının görülme olasılığı daha fazla olduğu için 1 ve 2 yaş kontrolleri de yapılmalıdır.

Son yıllarda prematüre retinopatisinde artış var

Son yıllarda prematüre retinopatisindeki artışla birlikte bunun en büyük nedeni olarak ise eskiden 1500 gr.ın altında 28 haftadan küçük prematüre bebekler yaşatılamazken, bugün bu değerlerin çok altındaki bebekler bile gelişen teknoloji ile donatılmış yeni doğan yoğun bakım ünitelerinde yaşatılabiliyor. Ayrıca, son yıllarda tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de tüp bebek merkezleri arttıkça çoğul gebelik ve prematüre bebek oranında da bir artış söz konusudur. Bu durumun da riskli gebelikleri beraberinde getirmesine ve sonuç olarak erken doğum sayılarının artmasına sebep olduğu bilinmektedir.