Covid-19 ile İlgili En Çok Merak Edilen Sorular ve Cevapları

2019 kışından bu yana dünyayı en çok etkileyen olayların başında Yeni Tip Koronavirüs enfeksiyonu gelmektedir. DSÖ tarafından pandemi ilan edildiğinden bu yana bir çok devleti ve ulusları etkileyen bu virüs hayatı da çok fazla etkiledi ve insanlarda korku, panik ve giderilmemiş meraka neden oldu. Son zamanlarda Covid-19 enfeksiyonu ile ilgili en çok merak ettiğimiz soruları Medistate Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Mücahit YEMİŞEN cevaplıyor...

1.     Hangi belirtiler olduğunda PCR + Antikor testleri yapılmalı?

Covid-19 hastalığı genellikle ateş, kırgınlık, boğaz ağrısı ve/veya öksürük ile kendini göstermekte. Bu semptomların hepsi veya bir kısmı olan hastaları akut dönemde kabul edip PCR yapılabilir. Antikor testi daha eski ve ya geçirilmiş hastalık taraması ya da aşı etkinliğini araştırmak amacı ile kullanılabilir.

2.     Temaslı olunduğu öğrenildiğinde ne kadar zaman içerisinde test yaptırılmalı?

Temas sonrası 3-7 gün arası PCR testi yapılabilir. BU süre içinde eğer semptomlar başladı ise, test hemen yapılmalı.

3.     Karantina bitişinde sosyal hayata geçmeden önce neler yapmalıyız? Hangi testleri yaptırmalıyız?

Covid-19 sonrası bulaştırıcılık bazen 24 güne kadar uzayabiliyor. Ancak genellikle 10-14 gün sonrası kişinin karantinası sonlandırılıyor. Eğer şikayetleri tamamen düzeldi ise yeni testlere gerek kalmamaktadır.

4.     Pozitif isek kaç güne kadar bulaştırıcı olabiliyoruz?

Hastalık semptomları devam ettiği süre boyunca kişiyi bulaştırıcı kabul etmek gerekir. Semptomlar geriledi ise 10-14 gün sonunda bulaştırıcılık bitti diyebiliriz.

5.     Antibiyotikler Koronavirüs Enfeksiyonunu Önleyebilir Mi veya Tedavi Edebilir mi?

Antibiyotikler bakterilere karşı etkilidir. Covid-19 etkeni de bir virüs olduğundan, antibiyotiklerin önlemede yada tedavide yararı yoktur. Ancak akciğer tutulumu olan hastalarda, bazen tipik ya da atipik pnömoni etkeni bakterilerde eşlik ederek pnömoni yapabileceğinden, bazı hastalara Covid-19 tedavisi yanında antibiyotik tedavisi verilebiliyor.

6.     Koronavirüs Kimleri Daha Fazla Etkiler?

Dünya üzerinde yaşayan tüm insanlar Covid-19 ile enfekte olabilir. Ancak kimin daha fazla etkileneceği kişinin yaşı, kilosu, bağışıklık sistemi, kronik hastalıkları, almakta olduğu ilaçlar ile ilişkilidir.

7.     Covid-19 Hastalığı Ani Can Kaybına Neden Olur Mu?

Koronovirüs hastalığının kendisi ani ölümlere yol açmaz. Ancak koronavirüs bazen damar yatağını etkileyip damar tıkanıklıklarına neden olmakta, bunun sonucunda da kalp krizi, pulmoner emboli gibi hastalıklara yol açarak, ani ölümlere nadir de olsa yol açabilmektedir.

8.     Hastalığa Yakalanmamak İçin Öneriler Nelerdir?

Maske, Mesafe, Hijyen….

9.     Pozitifim, eğer aynı evde başkalarıyla yaşıyorsam nasıl davranmalıyım?

Eğer kişi Koronavirüs hastalığına yakalandı ve evde takibi gerekiyorsa, kendisi tek başına izolasyonu bitene kadar bir odada kalmalı, oda sıkı sık havalandırılmalıdır. Diğer ev sakinleri ile temasını minimuma indirmeli, her iki tarafta zorunlu olmadıkça bir araya gelmemeli, bir araya geleceklerse mutlaka maske ve mesafe kuralına uyulmalıdır.

10. Yakın temasta bulunduklarımı hangi kıstaslara göre belirleyeceğim? Kaç gün önce, ne kadar uzakta, ne kadar süre ile temas gibi…

Koronavirüs hastalığına yakalanan kişilerin öncelikle ev halkı, işyeri veya okul arkadaşları ve son 3-5 gün içinde yakın temaslı olduğu kişilerin uyarılması ve gerekirse testlerinin yapılması gerekmektedir.

11. Hastalığı evde geçirirken hangi semptomları görmem normal, tedavim nasıl olacak?

Bu hastalığa yakalanan hastaların büyük çoğunluğu evde izole edilerek takip ve tedavileri yapılmaktadır. Hafif ateş, öksürük, kırgınlık, kas ağrıları eklem ağrıları, tat ve koku duyu kaybı, baş ağrısı evde takip edilen hastalarda normal saydığımız belirti ve şikayetlerdir.

12. Hangi durumlarda doktoru/hastaneyi aramalıyım?

Koronavirüs tanısı almış ve evde takip edilen hastalarda düşmeyen ateş, şiddetli öksürük, nefes darlığı, ciddi göğüs ve sırt ağrısı geliştiğinde hastaneye gitmeli ve gerekirse hastanede takiplerinin devam etmesi gerekebilmektedir.

13. Hastalığı geçirince bağışıklık kazanacak mıyım?

Hastalığı geçiren kişilerin büyük çoğunluğunda antikorlar gelişmekte ve uzun süre vücutta pozitif olarak kalabilmektedir. Oluşan antikorlar genellikle koruyucu olarak kabul edilmekle birlikte, hastalığı atlattıktan ve antikor gelişimi olduktan sonra, ikinci kez hastalığa yakalanan kişilerin varlığı da bilinmektedir.