Geniz Eti - Bademcik

Geniz etinin büyümesi halinde çeşitli belirtiler görülebiliyor. Çocukta aşağıdaki belirtilerden biri veya birkaçının oluşması geniz etine işaret edebiliyor:

• Burundan nefes almakta güçlük
• Sürekli ağızdan nefes alma
• Burun tıkalı gibi genizden konuşma
• Nefes alırkan hırıltılı ses çıkması
• Uyku sırasında horlama<
• Uykuda birkaç saniye süreyle nefesini tutma (uyku apnesi)
• İştahsızlık ve gelişme geriliği

Büyümüş Geniz Etinin Tedavisi

Ameliyat ne zaman gerekli?

İltihaplı geniz eti, öncelikle antibiyotiklerle veya alerji ilaçlarıyla tedavi edilmeye çalışılır. Eğer geniz eti iltihaplı değilse çocuğun durumu ve şikayetlerine göre bir süre beklenebilir. Çünkü çocuklarda geniz etinin bir miktar büyümesi normaldir. Zamanla çocuğun geniz eti kendiliğinden küçülebilir. Ancak çocukta nefes alma güçlüğü, uyku apnesi, sık tekrarlayan geniz eti iltihabı ve konuşma bozukluğu gibi şikayetler varsa ve bu sorunlar iltihap dönemi geçtikten sonra da devam ediyorsa beklenmeden ameliyat yapılabilir. Şikayetler yoğunlaşıp hayati risk oluşursa üç yaşın öncesinde de ameliyat yapılabilir.

Geniz eti ameliyatı (adenoidektomi) sırasında neler oluyor?

Yaklaşık 15 dakika süren son derece kolay bir operasyon. İşlem ağzın içinden girilerek genel anestezi altında yapılıyor. Ameliyathane ortamında ve anestezi uzmanlarının takibinde işlem tamamlanıyor. Geniz eti ameliyatı için, deride bir kesi yapılmasına gerek olmuyor.

Ameliyat sonrasında büyümenin olacağına dair düşünce de son derece yanlış. Ancak, çocukta alerji sorunu varsa ya da ameliyat üç yaşından önce yapıldıysa büyüme riski oluşabiliyor. Ama ameliyatla birlikte çocuğa alerji tedavisi yapılır ve enfeksiyonlara karşı çocuk korunursa geniz etinin büyümesini önlemek mümkün oluyor.

Geniz etinin çocukluk çağında alınmasının sakıncalı olduğu ile ilgili düşünce de tamamen bir şehir efsanesi.

Geniz Eti Ameliyatından Sonra Nelere Dikkat Edilmesi Gerekiyor?

Ameliyat sonrasında gündelik hayat içinde dikkat edilmesi gereken noktaların başında beslenme kuralları geliyor. Ameliyat günü çocuğun su, süt, narenciye olmayan meyve suları, muhallebi, puding, yoğurt, dondurma, sütle yumuşatılmış patates püresi gibi sulu ve yumuşak gıdalar alması gerekiyor. Ameliyatı takip eden gün yumuşak gıdalara ek olarak yumuşak sebze yemekleri, makarna, pilav yiyebiliyor. Üçüncü günden itibaren ekmek kenarı, bisküvi, cips gibi boğazı tahriş edebilecek sert gıdalar hariç normal beslenmesine geçebiliyor. Ameliyatın ertesi günü çok sıcak ve uzun süreli olmamak koşuluyla çocuğunuz banyo da yapabilir. Okula göndermek için ameliyattan sonra 3-7 gün beklemekte yarar var. Buna hekiminizle birlikte karar verebilirsiniz. Çocuğun spor yapabilmesi için yine bir hafta beklemek doğru olur.

Bazı çocuklarda ameliyat oldukları günün gecesinde uykuda fark edilir bir solunum rahatlaması oluyor. Bazı çocuklarda ise genizde ve burunda biriken salgılar nedeniyle rahatlama bu kadar erken ve belirgin olmayabiliyor; çocuğunuz hırıltılı nefes almaya, horlamaya ve ağızdan solunuma devam edebiliyor. Ameliyat bölgesinin tam iyileşmesi ve ameliyat öncesi şikayetlerin düzelmesi için bir-iki hafta geçmesi gerekiyor. Bazı çocuklar alışkanlık kazandıkları ağız solunumuna devam edebiliyor; bunu fark ettiğinizde burnundan nefes almasını ona hatırlatmalısınız.

Yetişkinler de bu sorunu yaşar mı?

Geniz eti yetişkinler için de son derece önemli ve yaşam kalitesini düşüren bir sorun. Geniz eti sekiz yaşına kadar büyümeye devam ediyor ve bütün yolu tıkıyor, sekiz yaşından sonra büyüme duruyor. 13 yaşından sonra da ergenlik dönemi ile birlikte oransal olarak geri kalıyor. Bu durumda küçük kaldığı için çok fazla rahatsızlık vermediği için ameliyat gereksinimi doğmuyor. Ancak ileriki yaşlarda yine hayat kalitesini düşürecek oranda sorun yaratabiliyor. Burun tıkanıklığı şikayetiyle hastaneye başvuran erişkinlerin yüzde 20’sinde geniz eti tespit ediliyor. Bu durumlarda da ameliyatla çözüme ulaşılıyor.

Bademcik (Tonsil) ve Geniz Eti (Adenoid) Ameliyatı 

Bademcikler ve geniz eti vücudumuzun birer savunma mekanizması olmalarına rağmen çeşitli durumlarda vücuda zararlı etkileri bulunabilmektedir. Bu gibi hallerde geniz eti ve bademciklerin çıkartılması problemi ortadan kaldırır. Geniz eti ve bademciğin çıkartılması vücudun bağışıklık sisteminde bir zayıflamaya neden olmamaktadır. 

Bademcik ve geniz etinin ameliyatla çıkarılmasına çeşitli durumlarda ihtiyaç duyulabilmektedir. Bunlardan en sık görülenleri şunlardır.

• Tekrarlayan tonsillit atakları (yılda 5’ten, birbirini takip eden 2 yılda her yıl 3’ten fazla)
• Tonsillit atağına eşlik eden romatizmal kalp hastalığı
• Bademcikler çevresinde apse gelişmiş olması
• Özellikle çocuklarda geniz eti ve bademcik büyümesine bağlı solunum problemleri( çocuğun sürekli ağız solunumu yapması, uyurken horlama, nefes almada güçlük)
• Kronik tonsillit (bademcik kaynaklı dirençli boğaz ağrısı)
• Tıkayıcı uyku apnesi sendromu
• Bademciklerde büyüme nedeniyle özellikle çocuklarda beslenme problemleri.
• Gelişme geriliği
• Tekrarlayan ya da tedaviye cevap vermeyen sinüzit
• Sık orta kulak iltihabı
• Tedaviye dirençli orta kulakta sıvı birikmesi (kulağa tüp takılması ameliyatı ile beraber)
• Bademcikte tümör şüphesi olması.

Bademcik ve geniz eti ameliyatının süresi anestezi uygulanması ve uyanmayla birlikte yaklaşık 30-40 dakika kadar sürmektedir.