İyi Huylu Prostat Büyümesi
Prostat Nedir?
Prostat idrar kanalının çıkışında bulunan, idrar kanalını çepeçevre saran ve de semen (meni) oluşumuna katkıda bulunan bir bezdir. Her erkekte bulunur. Yaklaşık olarak 18-20 gr büyüklüğündedir. Yaşlanmayla büyüme eğilimindedir.
İyi Huylu Prostat Büyümesi Nedir?
Prostat 40 yaş sonrasında büyüme eğilimindedir. Bunun neticesi olarak idrar yapma ile ilgili problemlere neden olur. Bu büyüme şekli, kanser büyümesi değildir. Ancak iyi huylu prostat büyümesi ile prostat kanseri benzer yaşlarda görüldüğünden dolayı, tedavi öncesinde kanser dışlanmalıdır.
İyi Huylu Prostat Büyümesinin Belirtileri Nelerdir?
Bu belirtiler temelde idrar yapma ile ilgili şikayetlerdir. Hafif olarak başlayıp zamanla ilerler.
Bu belirtilerden bazıları;
- Sık idrara gitme
- İdrarı başlatmada veya yapmada zorlanma
- İdrarı tam boşaltamama hissi
- Gece idrar için birden fazla uyanma
- Ani idrar hissi ve kaçırma
- Kesik kesik ve çatallı işemedir.
Hangi Testler Yapılmalıdır?
Bir kısım testler tüm hastalara yapılmalıyken bir kısmına da hasta özelinde karar verilmelidir. Bunlardan birkaçı idrar tahlili, kan tahlili (PSA ve kreatinin), işeme hız ölçümü testi (üroflow), idrar yolu ultrasonudur.
Tedavide Nelere Dikkat Edilmelidir?
Tedaviye bazı yaşam tarzı değişiklikleri ile başlanmalıdır. Bunlar arasında akşamları sıvı kısıtlanması, bazı yiyeceklerden (acı ve baharatlı) ve kafeinli içeceklerden (çay, kahve, kola) mümkün mertebe uzak durulması, üşütmekten ve kabız kalmaktan kaçınılması sayılabilir. Sonrasında gerek duyulan hastalara işemeyi kolaylaştırıcı ilaç tedavisi başlanır. Bu tedavilerin başarısız olduğu durumlarda, bazı tıbbi gerekliliklerde veya hasta tercihi olarak ameliyat seçeneği de bulunmaktadır.
Prostat büyümesi mutlaka ameliyatla mı tedavi edilir?
Hayır. Üroloğunuzun yapacağı muayene ve tetkikler sonrasında bazı prostat büyümeleri takibe alınır, bazıları ise ilaçlarla tedavi edilir. Uzun yıllar başarıyla ilaç tedavisi alan prostat hastaları vardır. Bazı durumlarda ise, hekim ameliyata gerek görebilir.
Ameliyata karar verilirse, bunun seçenekleri nelerdir?
Prostat ameliyatı: açık ameliyat, kapalı ameliyat (TUR) ve lazerle prostat buharlaştırılması (greenlight) şeklinde yapılabilir. Belli bir büyüklüğü aşmış prostatlar için en uygun seçenek açık ameliyat iken, dünyada en çok yapılan ve altın standart kabul edilen yöntem TUR ameliyatıdır. Genellikle 70-80 grama kadar olan prostatlar için TUR uygundur.
Greenlight lazer ile prostat buharlaştırılması nedir?
Greenlight operasyonu bir lazer tedavisi. Bu tedavi ile büyümüş olan prostat bezi buharlaştırılıyor. ABD’de tıbbi cihazların kullanılmasını denetleyen kuruluş olan FDA (Food and Drug Administration) tarafından onaylanan bu yöntem bugün dünyanın pek çok ülkesinde uygulanmaktadır.
Bu yöntemin olumlu özellikleri nelerdir?
Green light lazer cihazı ile prostatın buharlaştırılması işlemi iki olumlu özelliği birleştirir: hem minimum travmalı girişimsel bir yöntem olup, hem de kısa sürede etkili çözüm sunan bir yöntemdir. TUR ya da açık prostat ameliyatı gibi tedavi yöntemleriyle aynı kısa sürede etkili çözüm sunar.
Greenlight prostat buharlaştırma sisteminin avantajlarını sıralar mısınız?
- Operasyon ve nekahat dönemi kısadır. Hastalar ameliyat sonrası en çok iki gece hastanede yatıyor.
- Retrograd ejakülasyon (meninin dışarı gelmemesi, idrar torbasına geri kaçması) görülme oranı nisbeten azdır, ama tamamen yok denemez.
- TUR ameliyatında kullanılan endoskopik cihazdan daha ince bir sistoskop sokularak yapıldığından idrar kanalı zedelenmesi ve buna bağlı darlık gelişimi daha az görülür.
- Açık ameliyat ve TUR ameliyatından daha az kanama olur.
Şu halde her prostat büyümesi olan hastaya greenlight yöntemini mi uygulamak gerekir?
Hayır. Bir kere her prostat büyümesini ameliyat etmek tamamen ticari bir yaklaşımdır. Ne yazık ki, özellikle green light yönteminin yaygınlaşması böyle bir sonuç doğurdu. Yapılan reklamlarla, “bugün sünnet, yarın deniz” gibi algılanan bu yöntem, her hasta için şartmış ve idealmiş gibi uygulanmakta. Prostat büyümesi hastalarının bu konuya çok dikkat etmesi ve tabir caizse kandırılmaması gerekir. Birçok prostat büyümesi şikayeti, yatarken alınan hap şeklindeki ilaçlarla giderilebilmekte ve yıllarca başarıyla tedavi edilmektedir. Güvenilir bir üroloğun ameliyat endikasyonu koyduğu prostat büyümelerinde ise, hastanın yaşı, beklentileri, prostatın büyüklük ve diğer özellikleri, genel sağlık durumu göz önüne alınarak hasta bazında ameliyat türü seçilmelidir.
Prostat büyümesi şikayetleri olan hastalara son tavsiyeniz nedir?
Her hastalıkta olduğu gibi, burada da hastalığı teşhis ve tedavi edecek hekimin bilgisi, becerisi, dürüstlüğü en önemli unsurdur. Hastalar, kendilerini ticari bir meta olarak görmeyecek, onlara ailelerinden biri gibi yaklaşacak meslek ahlakına ve mesleki yeterliğe sahip hekimleri bulmak zorundadırlar. Ondan sonra, hekimlerine kendilerini teslim ederler, ya ilaçla, ya da kendilerine en uygun cerrahi yöntemle tedavi edilip dertlerinden kurtulurlar.