Doğum Sonrası Dönem ve Lohusalık
Doğum sonrası;
- Kanama ve vücut hijyeni
- Beslenme
- Hareket aktivitesi
- Uyku ve dinlenme
- Depresyon
- Cinsel yaşam
- Aile planlaması
Doğum Sonrası Kanama ve Perine Hijyeni
Doğum sonrasında kanama birinci günde yoğun ve kırmızı olup ilerleyen günlerde pembeye, kahverengine döner. Birkaç hafta sonra beyaz akıntı halini alır. Doğum sonrası olan lohusalık akıntısı azalarak 6 haftaya kadar sürebilir. Bu nedenle günlük temizliğe dikkat etmek gerekir. Hijyenik pedlerin sık değiştirilip, dikiş yerlerinin temiz ve kuru tutulması önemlidir. Kanama çoğalır, vücut ısısı artar ya da akıntı kötü kokulu olursa zaman kaybetmeden hekime başvurulmalıdır. Dikişlerden gelen akıntı ya da dikişlerde açılma meydana gelirse hemen hekime haber verilmelidir. Hastaneden sonra evde duş şeklinde banyo yapılabilir. Banyo sonrası dikiş yerleri iyice kurulanmalı, ıslak bırakılmamalıdır. Duş almak kan dolaşımına yararlı olabileceği gibi sütün de artmasında fayda sağlayacaktır. Her tuvaletten sonra perinenin önden arkaya doğru, bol suyla yıkanması ve kurulanması gerekir. Perine bölgesinin kuru ve temiz olmasına özen gösterilmelidir. Enfeksiyon oluşumunu önlemek için pedlerin kanama olmasa bile 3-4 saatte bir değiştirilmesi gerekir. İç çamaşırları pamuklu olmalı, sıkı olmamalıdır.Ayrıca iç çamaşırları her gün değiştirilmeli ve ütülenmelidir. Doğum sonrası ilk zamanlarda sık idrara çıkma, idrar yaparken yanma olabilir. Aynı şekilde ilk büyük tuvalet sırasında da ağrı olabilir ya da olacağını hissedip tuvalete gitmekten çekinilebilir.
Doğum Sonrası Beslenme
Doğum sonrası mümkün olduğunca lifli gıdalar ve su tüketilmelidir. Bunlar anneyi rahatlatacaktır. Günde 2-3 litre su içmeye özen gösterilmelidir. Ağrı kesici kullanılmasına rağmen makata vuran basınçlı ağrı varsa hastaneye başvurulması gerekir.
Doğum Sonrası Hareket Aktivitesi
Hareket etmek kan dolaşımını sağlayarak, bağırsak hareketlerini düzenler. Bu nedenle doğumdan sonraki gün yürüyüş yapılmalıdır. Normal doğum yapan anneler kendini iyi hissettikleri zaman ayağa kalkabilirler. Sezaryen olan anneler ise ortalama 5-6 saat sonra oda içinde hemşire eşliğinde ayağa kaldırılırlar.
Doğum Sonrası Uyku ve Dinlenme
Dinlenme ve uyku, yeni doğum yapmış anne için çok önemlidir. Anne gebeliğin ve doğum eyleminin verdiği yorgunluğu atma arzusundadır. Yeni bir yorucu dönemin yükünü kaldırabilmesi için annenin yeterli bir istirahate ihtiyacı vardır. Gece saatlerinde annelerin mümkün olduğu kadar az rahatsız edilmesi, gündüzleri de bebek uyudukça dinlenmeleri sağlanmalıdır. Doğum sonrası rahimin büyük olması, çok ayakta kalınırsa pelvis tabanını esneterek ileride idrar-gaz kaçırma, organ sarkmalarına yol açabilir. Rahim küçülene dek çok ayakta kalınmamadır.
Doğum Sonrası Depresyon
Yeni doğum yapmış annenin hormonal durumundaki ani ve dramatik değişiklikler onu normalde kolaylıkla baş edebileceği duygusal etkenlere karşı duyarlı hale getirir. Hormonal değişikliklere ek olarak gebelik ve doğum, uyku düzeninin bozulmasına (uykusuzluk) yol açabilir. Alışılmamış olaylar, bebeği, eşi ya da diğer çocukları ile ilgili anksiyete (kaygı bozukluğu) nedeniyle annenin fiziksel gücü azalır.
Doğum sonrası, hafif depresyon (ya da hüzün), birçok taze annenin en ufak bir problem karşısında kendisini gözyaşları ile boğulmuş durumda bulmasına yol açar. Bazı kadınlar kendilerini kısa bir süre için yetersiz hissederler ancak bu genellikle kendilerine ve bebeklerine güvenleri geliştikçe ortadan kalkar. Uyuyamama ve depresyon 1-2 günden fazla sürerse, annenin doğum sonrası psikoza girmesini önlemek için psikiyatrik yardım istenmelidir.
Doğum Sonrası Cinsel Yaşam
Cinsel aktiviteye annenin perinesinin normale döndüğü, kanamasının sona erdiği 6. haftaya kadar başlanılmamalıdır. Çoğu annede yorgunluk, halsizlik, cinsel birleşmede veya sonrasında ağrı hissedilmesi ve korkuya bağlı olarak cinsel istek azalır. Normal cinsel hayata dönmede eşin önemli bir desteği vardır. Bu yüzden eş bu konuya özen göstermeli, anneye duyarlı davranmalıdır. Doğum sonrası cinsel aktivite 6 hafta kadar sonra ve kanama yoksa gerçekleşebilir.
Doğum Sonrası Aile Planlaması
Doğum sonrası dönem aile planlaması yöntemlerinin konuşulması için uygun bir dönemdir. Annenin adet olmuyor olması gebe kalmayacağı anlamına gelmez. Bu dönem bittikten sonra doktorunuzla görüşerek sizin için uygun olan aile planlaması yöntemini seçebilirsiniz.